Brouwerij Van Moll weet wat samenwerken is. Ze hebben inmiddels meer dan veertig collaboration brews op hun naam staan, gingen op roadtrip door Spanje om de meest spannende ‘collabs’ te brouwen, en organiseerden voor de vierde keer het Van Moll Fest.
Samen met oprichter en brouwer Erwin van Moll drink ik een biertje in de zon. We zitten op een van de picknickbanken buiten bij de brewpub aan de Keizersgracht in Eindhoven en praten over collabs…
Er staan inmiddels ruim veertig collabs op jullie naam. Wat is er zo leuk aan het brouwen van een collaboration brew? “Niets is mooier dan samen met een brouwerij waar je fan van bent lekker bier te brouwen.”
“… dus zo zaten we met dertig kilo trekdrop in het vliegtuig naar Engeland.”
Welke collab is je het meest bijgebleven en waarom? “Dat is denk ik ‘trekdrop’, een collab met Thornbridge. Wij zouden bij Thornbridge gaan brouwen, en de vraag aan ons was om een Nederlandse ingrediënt toe te voegen, dus zo zaten we met dertig kilo trekdrop in het vliegtuig naar Engeland.” Haha wat een verhaal, maar wat is de naam van dit bier dan in Engeland? “Ook gewoon trekdrop, want het bekt ook lekker in het Engels. Bij dit bier is het echt: you love it or you hate it. Als je niet van trekdrop houd, dan ook niet van dit bier.”
Werkt een samenwerking met elke brouwerij? “De klik moet er natuurlijk wel zijn. Samenwerken met mensen die je niet kent of waar de klik er niet mee is, dat werkt niet. Een collab is leuk omdat je veel van elkaar leert en elkaar inspireert.”
In juni heb je samen met Janneke een roadtrip gemaakt door Spanje om bij verschillende brouwerijen een collaboration brew te brouwen. Hoe ontstaat zo’n idee? “De meeste plannen voor een samenwerking ontstaan hier aan de bar bij Van Moll, bijvoorbeeld tijdens de afterparty van bierfestivals.” Hoe komen jullie dan ineens in Spanje? “Ons lijstje met Spaanse brouwerijen werd alsmaar langer, dus besloten we er één trip van te maken. We hebben 4.000 kilometer afgelegd en gebrouwen met zeven brouwerijen. Deze collabs waren allemaal te proeven tijdens Van Moll Fest 2018.”
“Af en toe kiezen we voor iets wat buiten de comfortzone van beide brouwers ligt.”
Hoe ontwikkel je samen een recept? “Er zijn geen vaste regels voor receptontwikkeling. Het loopt elke keer anders. De ene keer ontstaat een recept vanuit een ingrediënt, de andere keer vanuit een stijl, of we brouwen met een twist (een stout geïnspireerd op een Thais koffie- cocosdrankje). Af en toe kiezen we bewust voor iets wat buiten de comfortzone van beide brouwers ligt. Soms zijn we enorm voorbereid en af en toe is het improviseren. Bij een van de collabs in Spanje was alleen de moutsoort afgesproken en hebben we ter plekke geïmproviseerd met diverse hoppen. Het is een NEIPA geworden, dus een bier waarbij de hop behoorlijk aanwezig en bepalend is.”
Wat zijn de afspraken over naamgeving en het etiket? “Het is een ongeschreven regel dat waar je brouwt, dat diegene de stijl van het etiket bepaalt. Als we in Spanje brouwen, dan is de naam vaak Engels of Spaans. Bij de samenwerking met Labietis zijn er twee namen bedacht, een Nederlandse en een Letse.” Als de beurt aan jullie is, wordt er dan in Eindhoven gebrouwen? “De brewpub is vooral voor nieuwe experimenten. Wij brouwen de meeste collabs bij De Brouwschuur in Weert, waar we onze eigen tanks hebben staan.
Met Borg Brugghús, Brouwerij Kees en de samenwerking met Frontaal en De Moersleutel.
Welke collab die niet door Van Moll is gebrouwen heeft indruk op je gemaakt? “Dat is ‘Stout Rullquin’, een samenwerking tussen twee Belgische brouwerijen: La Rulles en Tilquin. Het is een stout van La Rulles waar lambiek aan is toegevoegd. Dit bier heeft acht maanden gerijpt op eiken vaten en daarna nog eens zes maanden op fles. Het is moeilijk om een zuur donker bier te maken omdat er gebrande mout in zit. Zuur en gebrand is in principe geen fijne combinatie, maar zij krijgen het wel voor elkaar.”
Welke samenwerkingen staan er nog op de planning? “We gaan onder andere nog collabs brouwen met het Noorse Haandbryggeriet, Borg Brugghús uit IJsland, Nevel Artisan Ales uit Nijmegen en Brouwerij Kees uit Middelburg. Ook komt er een samenwerking aan met Brouwerij Frontaal en De Moersleutel, met z’n drieën dus.” Welke brouwerij staan er op het verlanglijstje? “The Bruery uit Amerika en Buxton Brewery uit Engeland.” Waarom? “Beide brouwerijen beheersen een diversiteit aan bierstijlen. Van barrel aged, zuur en imperial stout tot aan een guave IPA met lacto. Het bier is gewoon altijd goed van kwaliteit en dat is knap.”
“Van Moll staat voor kennis en vernieuwing. Zonder kennis geen goed bier.”
Hoe herken je Van Moll in een collab? “Van Moll staat voor kennis en vernieuwing. Zonder kennis geen goed bier. Ken de tradities, want je moet weten waar je over lult. Daarnaast herken je Van Moll aan fantasievolle bieren. Het gaat niet per se om zo gek mogelijk, maar wel om te prikkelen en verrassen. We zijn nu samen met de chef van een lokaal restaurant bezig om een bier te ontwikkelen met artisjokken. Maar ‘gewoon’ een pale ale brouwen kan ook heel tof zijn.” Werken jullie vaker samen met restaurants? “Onze bieren worden bij verschillende restaurants ingezet voor bier-spijscombinaties en bierdiners (Ketelhuis).Het hoeft niet altijd zo te zijn dat als het ingrediënt al in het bier zit, dit dan ook terug moet komen in het gerecht, dat vind ik vaak juist saai. Contrasten zijn meestal interessanter dan overeenkomsten. Zo werd er bij een van de bierdiners een Thaise curry geserveerd waarin geen chilipeper was verwerkt. Bij dit gerecht werd onze ‘Bosbrand’ uitgeschonken, een licht gerookt witbier met chilipeper. Het bier werd geblust door een hap van de curry te nemen in plaats van andersom.
Heb je nog meer voorbeelden van leuke samenwerkingen? “Onlangs was er nog een smakelijk project waarbij Saus.Guru een Indiase burgersaus heeft bedacht, geïnspireerd op Van Moll ‘Punjabi Punch’ (IPA). Er zijn in totaal vier BeerBQ sauzen ontwikkeld, gebaseerd op bieren van Oersoep, Gebrouwen Door Vrouwen, Baxbier en Van Moll. Daarnaast komen er natuurlijk ook veel leuke samenwerkingen voor bij het organiseren van het Van Moll Fest. Denk bijvoorbeeld aan het samenwerken met verschillende kunstenaars voor het ontwerp van de festivalposter. Zo’n bierfestival komt niet uit het niets, het is contact leggen en netwerken. Naast bier is er ook food, muziek en aankleding. Het is meer dan alleen bier. Ooit zou ik wel een eigen muziekfestival willen organiseren waarbij het is omgedraaid: 80% muziek en 20% bier. Maar dan wel met alleen maar goed bier.”