Het tweede decemberweekend was ik bij de buren op bezoek, en heb ik samen met Kim een brouwerijtocht gemaakt in de Vlaamse Ardennen. Het bierige weekend begon met een vrijdagavond vol bier en kaas, en ging verder op zaterdag met brouwerijbezoeken bij De Ryck en Contreras. Na een luxe overnachting in Hotel Geeraard in Geraardsbergen bezochten we – na een glibberig autoritje – brouwerij Gemeldorp.
* Verderop in de blog meer over deze brouwerijbezoeken.
Vanwege het heftige weer (en ik dus op tijd met de trein terug naar Nederland moest) viel de Kartuizerroute in de sneeuw… Jammer want we hadden deze route van Plan Bier door het ‘wandelwalhalla’ graag gelopen. Een streven voor 2018 dus om de route alsnog te gaan lopen en een goede reden om terug te keren naar deze mooi streek!
Vlaamse Ardennen
Ondanks dat de wandeling niet door is gegaan hebben we een deel van de route met de auto afgelegd en zijn we bij een paar bierige plekjes gestopt. Ook de eerder genoemde brouwerijen grenzen aan de Kartuizerroute of liggen zeer dicht in de buurt.
De Vlaamse Ardennen is de meest zuidelijke regio van Oost-Vlaanderen, op amper 20 kilometer van Gent. Dit landschap wordt jaarlijks bezocht door honderdduizenden liefhebbers van Belgiës nationale sport, wielrennen. Afgelopen augustus zijn Jeroen en ik hier nog geweest om per fiets de kasseien te bedwingen en kennis te maken met de streek (lees ook de blog: Eropuit met #BIERGIDS Oost-Vlaanderen!). Ik heb dus al in de zomer ervaren (nou ja zomer… het kwam af en toe met bakken naar beneden) dat de Vlaamse Ardennen zowel om te fietsen als voor het maken van een stevige wandeling een fijne bestemming is, met prachtige uitzichten en schilderachtige dorpspleintjes.
Niet alleen voor een sportief tripje zit je hier goed, de Vlaamse Ardennen is ook een topbestemming voor bierliefhebbers. In augustus bezocht ik al de oudste brouwerij van België, Brouwerij Roman, en ik dronk een Goudenband bij brouwerij Liefmans samen met brouwmeester Marc en Rosa Merckx – de eerste Belgische brouwster.
Nu dus een tweede biertrip naar deze streek met drie (voor mij) nieuwe brouwerijen om te ontdekken en een paar uiterst knusse cafés.
Brouwerij de Ryck
De eerste brouwerij die we bezoeken tijdens onze tocht is familiebrouwerij De Ryck in Herzele (opgericht in 1886). We parkeren de auto in de kerkstraat. Aan de ene kant zien we een prachtige burchtruïne en aan de andere zijde van de straat pronken de gloednieuwe lagertanks op de binnenplaats van brouwerij De Ryck.
De brouwerij wordt geleid door An de Ryck, de achterkleindochter van de stichter. An is één van de weinige vrouwelijke brouwers in België. Ze brouwt een aantal keer per week en geeft daarnaast de rondleidingen in de brouwerij. An’s dochter Miek is net als haar broer werkzaam in deze familiebrouwerij. Miek is verantwoordelijk voor sales, en zij vertelt ons over de historie en het assortiment van de brouwerij. Zo was de eerste naam van de brouwerij ‘De Gouden Arend’. Na de eerste Wereldoorlog kwam er een voorlopig einde aan de activiteiten van de familiebrouwerij en werden kuipen en ketels in beslag genomen. In 1920 opende de brouwerij voor de tweede keer, dit keer onder de familienaam; De Ryck. Miek vertelt verder en wij proeven ondertussen een “Special” De Ryck, een speciale Belge van 5,5% met een licht bittere moutsmaak en een zacht, fruitig aroma. Het recept van dit bier is in de beginperiode van brouwerij De Ryck ontwikkeld als doordrinkbaar alternatief voor de Duitse pils. Anno 2017 zijn er nog 7 originele speciale Belges waarvan het “De Ryckske” er één van is.
In 2015 vierde De Ryck het 125 jarig bestaan van de brouwerij. Voor deze gelegenheid is een sterk blond bier gebrouwen, de Gouden Arend. Wegens succes is het bier inmiddels opgenomen in het vaste assortiment van de brouwerij. Naast de eerder genoemde bieren heeft De Ryck ook een donker, blond en tripel in het assortiment en een robijnrood winterbier. Misschien wel het meest bekend bier van deze brouwerij is het Steenuilke. Dit hoppig blonde bier van 6,5% is in samenwerking met de Vlaamse Ardennen ontwikkeld en wordt met drie kruiden uit de streek gebrouwen.
Op de valreep kunnen we nog net het laatste stukje van An’s rondleiding meepakken. Indrukwekkend om te zien is een schrootmolen van het eerste uur. Deze staat op de bovenste verdieping. Elke etage naar beneden is eveneens een stapje verder in het brouwproces. Het is duidelijk zichtbaar dat er door de jaren heen telkens verbeteringen zijn aanbracht in het proces om de efficiënte te bevorderen. Zo zijn nog niet zo lang geleden de liggende lagertanks uit de kelder vervangen door de eerder genoemde staande tanks op de binnenplaats. In weer andere gebouwen bevinden zich de ruimte voor het reinigen van de fusten, een bottellijn en een aparte ruimte voor het degusteren van de bieren.
Mocht je eens een bezoek brengen aan deze knusse familiebrouwerij in Herzele vergeet dan niet om het winkeltje in te gaan. Ze verkopen er uiteraard bier, maar ook smakelijke bierproducten zoals; kaas, paté, jam en bonbons.
Tussen de brouwerijbezoeken door maken we een stop bij Den Gulzigen Bok (Gavere). Een knus eet- en praatcafé met Belgische streek- en seizoensgebonden gerechten, èn meer dan 80 bieren op de kaart.
Brouwerij Contreras
Na een kort ritje met de auto komen we aan bij familiebrouwerij Contreras (opgericht in 1818). De brouwerij is opgericht onder leiding van de familie Latte als combinatie van brouwerij en landbouwbedrijf. In de zomer werd op het veld graan geteeld dat in de winter zelf werd gemout en verwerkt in de bouwerij. In 1898 werd de brouwerij verkocht aan de familie Contreras. Op dit moment staan Frederik en zijn vrouw Ann (Contreras) aan het roer van de brouwerij. Het is ook Frederik die ons meeneemt op een tour door de brouwerij.
We starten bij de moutopslag, lopen daarna door een paar kelders en komen uiteindelijk bij een 40 meter diepe waterput. Het water uit de put wordt gemengd met water uit een waterbuffer om zo de juiste hardheid te creëren om mee te brouwen. We klimmen weer omhoog en gaan helemaal naar de nok van de brouwerij, daar waar het brouwproces begint. Brouwerij Contreras brouwt 70 hectoliter per week waarvan 75% eigen bieren en 25% voor derden. Onder andere de bieren van Hedonis worden hier gebrouwen en ook Pils 13. De brouwketels zijn vanaf de start van de brouwerij in 1818 uiteraard meerdere keren vervangen. De huidige ketels dateren uit de jaren 60. Ook bij Contreras is de combinatie van oud en nieuw duidelijk zichtbaar als we de ruimte binnenstappen met de gist- en lagertanks en de moderne bottellijn. Buiten op de plaats staan een aantal zeecontainers, de warme kamers.
Na de tour praten we nog even na in de degustatieruimte en proef ik de Valeir Extra, een ipa van 6,5% met een aangenaam bittere afdronk, en een Valeir Dives, een droge en hoppige tripel van 8,5%. Het overige assortiment van Contreras bestaat uit Contrapils, een hoppig pils van 5%, Contreras’ Especial Mars, een amber-blond bier van 6,5%, het Tonneke, een Belgian Ale van 5% (ontstaan in 1818 en afgevuld in op eiken-houten vaten), en nog twee bieren uit de Valeir serie, een blond en een donker bier. Nieuw in de assortiment is de Valeir Coffee, een distillaat van Valeir blond met toevoeging van koffie-extract. Een bier-koffielikeur die in het proeflokaal warm wordt geserveerd met een toef slagroom.
Het is inmiddels al donker als we de brouwerij verlaten. Met een paar biertjes voor in het hotel vertrekken we vanuit Gavere naar Geraardsbergen…
Niets fijner dan de dag afsluiten bij een sfeervol eet- en praatcafé waar de openhaard flink brandt en jazz uit de speakers klinkt. Op de kaart van Het Bruggenhuis (Geraardsbergen) staat een fraaie selectie van Belgische bieren, kleine hapjes om te delen, stevige maaltijden en een aantal zoete lekkernijen. Het stoofpotje met warme appelmoes en knapperige frieten is een aanrader!
Brouwerij Gemeldorp
Zondagochtend komen we licht glibberend met de auto aan bij Brouwerij Gemeldorp. Deze kleine brouwerij ligt direct langs de wandelroute en wordt gerund door Danny en zijn vrouw Lijuan. De garage van het stel heeft in 2016 plaatsgemaakt voor een brouwinstallatie met een capaciteit van 200 liter. Hier brouwt Danny samen met Lijuan in het weekend de glutenarme honingbieren. Doordeweeks werkt hij in de ICT-sector.
Midden in de ruimte met de tanks staat een bureau met een computer waarop Danny de recepten uitwerkt en verbeterd. Hij heeft zelfs een brouwprogramma geschreven (open source). Grenzend aan de garage is een tent geplaatst voor de opslag van flesje en ander materiaal, en de ruimte waar de cv-ketel hangt is eveneens de warme kamer. In de tuin achter het huis groeien hopplanten en daarmee is het de bedoeling om elk jaar meer en meer eigen hop te oogsten en te verwerken in de bieren. Naast bier maakt brouwerij Gemeldorp ook honingwijn en bierkaas. (Echt een heerlijk kaasje!) Voordat we vertrekken proeven we nog een ‘Verpleegster’, een bier van 6,5% gebrouwen volgens een oud Belgisch blond recept met honing en verse kruiden.
Om het weekend af te sluiten drinken we een drankje bij ’t Karrewiel met daarbij heerlijke kaaskroketten!
